Psikolog kimdir? Psikolog ne yapar? İlaç yazar mı peki? Tıp mı okumuştu bu psikologlar? Bu ve bu gibi sorular sıklıkla karşılaştığımız konulardır.

Öncelikle “psikolog kimdir” bunu açıklamak gerekir. Psikolog aktif bir şekilde dinleyerek anlamaya çalışan, farkındalık oluşturmaya yardımcı olan, problemlerin altındaki sebepleri ortaya çıkararak farklı yöntemler kullanarak çözüm sürecinde danışan ile birlikte rol oynayan kişidir. Psikologlar psikoloji bölümünü başarı ile tamamlayarak mezun olmuş kişilerdir. Lisans eğitimi boyunca başta psikopatoloji bilgisi olmak üzere gelişim dönemleri, kişilik kuramları, terapi ekolleri, psikoloji biliminin tarihsel gelişimi, sosyal psikoloji, görüşme teknikleri gibi pek çok farklı alanda öğrenim görmektedirler. Yüksek lisans eğitimi ile de klinik psikoloji, adli psikoloji, sosyal psikoloji, gelişim psikolojisi, endüstri psikolojisi gibi farklı alt alanlarında uzmanlaşırlar. Bunun yanında psikologlar kendilerini geliştirmeye sürekli devam etmelidirler. Çeşitli eğitimler, sertifika programları, seminerler, atölye çalışmaları gibi etkinliklerle mesleki gelişime devam ederler.

Psikolog kimdir konusundan bahsederken süreçte önemli rol oynayan etik kavramından da bahsetmek gerekir. Türk Psikologlar Derneği tarafından belirlenmiş olan genel etik kurallar vardır; yetkin/yeterli olmak, yararlı olmak/zarar vermemek, sorumluluk, dürüstlük, insan haklarına saygı ve ayrımcılık yapmamak. Psikologlar için bu etik kurallar çerçevesinde hareket ederek süreci tamamlamak önemlidir. Uygun eğitimleri almış ve eğitimini sürekli yüksek seviyede tutmaya özen gösteren, en yüksek yararı sağlamayı amaçlayan, zarar vermekten kaçınan, kişilere, kurumlara, topluma karşı mesleki ve bilimsel sorumluluklarının bilincinde olan, doğruluk, dürüstlük ve tarafsızlık ilkesini benimseyen, insanların onuruna ve haklarına saygı gösteren ve ayrımcılık yapmayan psikologlar olmak bizler için oldukça önemlidir.

Danışanlar için güven de akıllarda yer alan bir konudur. Genel etik kuralların alt maddelerinde de yer alan gizlilik önemli bir konudur ancak gizliliğin sınırlarını açıklamak önemlidir. Seans içerisinde yapılan paylaşımlar terapist ile danışan arasında kalır. Ancak kimi istisnai durumlar altında, örneğin; kişinin kendine ya da başkalarına zarar verme ihtimali gibi durumlarda koruma amacı ile bilgiler paylaşılabilmektedir. Bu noktada gizliliğin sürdürülmesinin, yasal ve etik ilkelere bağlı olduğu açıklanmalıdır. Güvene dayalı terapötik ilişki yani terapist ile danışan arasında kurulan ilişki terapi sürecinde etkin bir rol oynayarak iyileştirici bir etki göstermektedir.

Peki psikolog kim değildir? İlk seansta hemen insanların problemlerini çözebilen, zihin okuyabilen, ne yapmanız gerektiğini söyleyen, size öğüt veren kişiler değillerdir. Bir mucize yaratamazlar. Çevrenizde zaman zaman psikoloğa gittim, memnun kalmadım diyen insanlar ile karşılaşmış olabilirsiniz. Bunun sebeplerinden biri ve belki en önemlisi psikoloğa bir iki kere giderek bütün sorunların çözülmesini beklemektir ve bu gerçekçi değildir. Terapi bir süreçtir ve bu süreçte esas olan sürekliliktir. Değişim ve gelişimin gerçekleşmesi için istikrar gereklidir.

                                   Psk. Gizem Tülgün

KAYNAKÇA

Derneği, T. P. (2004). Türk Psikologlar Derneği Etik Yönetmeliği. Erişim tarihi: 03.09.2019

Demirhan H, Kimsin Sen Psikolog, https://www.tavsiyeediyorum.com/makale_18559.htm, Erişim Tarihi: 03.09.2019

Taşçı T. T. Psikoloğa Gitmek, https://psikolojiagi.com/psikologa-gitmek/, Erişim Tarihi; 03.09.2019